Korozyon, metallerin çevresel etkileşimler sonucu aşınarak kimyasal veya elektrokimyasal olarak bozulmasıdır. Bu etkileşimler sonucunda metal yüzeyinde çeşitli bozulmalar meydana gelir ve bu bozulmaların sonucunda malzeme özellikleri değişir ve dayanıklılığı azalır.
Korozyonun oluşması için genellikle üç faktörün bir arada olması gerekmektedir: metalin varlığı, elektrik iletkenliği olan bir elektrolit çözeltisi ve bir oksidasyon-redüksiyon (redoks) reaksiyonu için potansiyel farkı. Bu faktörlerin bir araya gelmesi sonucunda, metal yüzeyinde kimyasal bozulmalar ve yüzeyde hasarlar meydana gelir.
Korozyon, başta çelik olmak üzere, demir, bakır, alüminyum, çinko ve magnezyum gibi birçok metal için ciddi bir problem olabilir. Korozyon sonucu meydana gelen hasarlar, yapısal bütünlüğü bozabilir ve üretim hatlarında veya endüstriyel ekipmanlarda arızalara neden olabilir. Bu nedenle, korozyon kontrolü ve önlenmesi, endüstride önemli bir konudur.
Korozyonun Ekonomik Etkileri Korozyon, malzemelerin hasar görmesine, bozulmasına ve işlevselliğini kaybetmesine neden olduğu için maddi zarara yol açabilir. Özellikle endüstriyel sektörlerde kullanılan büyük ve pahalı ekipmanlar, korozyon nedeniyle büyük ölçüde zarar görebilirler.
Korozyonun en önemli ekonomik zararları
Korozyon yapıların güvenliği ve dayanıklılığı için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Gömülü yapıların korozyona uğramasının ana sebepleri şunlardır:
Çelik iç korozyonu, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bunlar arasında boru içinde dolaşan sıvıların kimyasal bileşimi, sıcaklığı, akış hızı, pH seviyesi ve oksijen konsantrasyonu gibi çevresel faktörler yer alır. Boru duvarında oluşabilecek çukurlaşma kaynaklı zayıflama etkisiyle düşük basınçta sızdırmazlık özelliği kaybolur. Yüksek basınçlarda ise patlamaya sebep olabilir.
Çelik iç korozyonunu önlemek veya kontrol altına almak için, düzenli bakım ve temizlik yapılması önemlidir. Boruların düzenli olarak temizlenmesi, iç yüzeylerinin koruyucu kaplamalarla kaplanması ve boru içinde dolaşan sıvıların pH seviyesinin kontrol altında tutulması gerekir. Çelik yapı içine korozyon inhibitörleri eklenmesi gibi alternatif yöntemler ile korozyon hızı düşürülse de katodik koruma çelik iç korozyonu için etkili ve kesin çözüm olarak kullanılmaktadır.
AC Korozyon gömülü çelik yapıların kütlesinde yabancı yapı teması, yeraltı eşleşmesi yada enerji nakil hatlaranın oluşturduğu enterferansın sebep olduğu ve çelik yapıların ömürlerini kısaltan çelik yapının kütlesine önemli ölçüde zarar veren faktördür. Çelik yapı üzerindeki AC enterferans insan ve çevre sağlığını etkileyecek boyutlara ulaştığı durumlar da gözlemleniyor. Çelik yapılarda AC enterferansın kabul edilebilir düzeyin üzerinde bulunması en az katodik koruma bulunmaması kadar çelik yapının kütlesine zarar verir. AC Enterferans kaynağı belirlenip saha keşfi ile etkin topraklama ve gerekli kompenantların seçimi ile projelendirilmesi yapılıp uygulanır. Ölçüm sonuçlarının gerekli standarları karşılaması ile proje kapanır.
Katodik koruma sistemini tasarlama ve test aşamasında aşağıdaki etkenler dikkate alınır. Katodik koruma sisteminin gerekli akımı üretemeyip gömülü yapının potansiyelini yükseltememesi Kaplama yöntemi, ve kaplama hasarları Metalin gömüldüğü zeminin elektriksel emiliminin farklı olması, (resistivite) PH değerleri Redox değerleri Gömülü yabancı yapı etkileri DC enterferans AC enterferans Telurik akım Sağlıklı çalışan bir katodik koruma sistemi yukarıdaki etkilere karşı önlemleri alınmış, (TSE) TS EN 12954:2009 standardına göre saha etüdü yapılarak projelendirilmiş, en az 20 yıl süresince hizmet verecek kalitede imalatı tamamlanmış, sahadan alınan son ölçümler ile izlemesi yapılmış ve ilgili standarda uygunluğu periyodik olarak yılda iki kez kontrol edilmelidir. Atmosferik Korozyon Çeliğin atmosfer içindeki korozyon hızı gömülü korozyon hızına göre kıyaslanamayacak kadar düşük olmasına rağmen, kullanım alanlarının geniş olması nedeniyle korozyon içindeki payı gömülü yapıların toplam payına yakındır. Atmosferik korozyon uygun yüzey raspası ile çelik yapının tamamı temiz bir şekilde ortaya çıktıktan sonra çevre şartlarına uygun özelliklerde belirlenmiş kaplama katmanları ile uzun ömürlü çözüm oluşturulur.
Sağlıklı çalışan bir katodik koruma sistemi yukarıdaki etkilere karşı önlemleri alınmış, (TSE) TS EN 12954:2009 standardına göre saha etüdü yapılarak projelendirilmiş, en az 20 yıl süresince hizmet verecek kalitede imalatı tamamlanmış, sahadan alınan son ölçümler ile izlemesi yapılmış ve ilgili standarda uygunluğu periyodik olarak yılda iki kez kontrol edilmelidir.
Çeliğin atmosfer içindeki korozyon hızı gömülü korozyon hızına göre kıyaslanamayacak kadar düşük olmasına rağmen, kullanım alanlarının geniş olması nedeniyle korozyon içindeki payı gömülü yapıların toplam payına yakındır. Atmosferik korozyon uygun yüzey raspası ile çelik yapının tamamı temiz bir şekilde ortaya çıktıktan sonra çevre şartlarına uygun özelliklerde belirlenmiş kaplama katmanları ile uzun ömürlü çözüm oluşturulur.