1 / 4
Korozyon Oluşumu
2 / 4
AC Korozyon
3 / 4
Gömülü Metal Korozyonu
4 / 4
Atmosferik Korozyon

Korozyon Nedir

Korozyon, metallerin çevresel etkileşimler sonucu aşınarak kimyasal veya elektrokimyasal olarak bozulmasıdır. Bu etkileşimler sonucunda metal yüzeyinde çeşitli bozulmalar meydana gelir ve bu bozulmaların sonucunda malzeme özellikleri değişir ve dayanıklılığı azalır.

Korozyonun oluşması için genellikle üç faktörün bir arada olması gerekmektedir: metalin varlığı, elektrik iletkenliği olan bir elektrolit çözeltisi ve bir oksidasyon-redüksiyon (redoks) reaksiyonu için potansiyel farkı. Bu faktörlerin bir araya gelmesi sonucunda, metal yüzeyinde kimyasal bozulmalar ve yüzeyde hasarlar meydana gelir.

Korozyon, başta çelik olmak üzere, demir, bakır, alüminyum, çinko ve magnezyum gibi birçok metal için ciddi bir problem olabilir. Korozyon sonucu meydana gelen hasarlar, yapısal bütünlüğü bozabilir ve üretim hatlarında veya endüstriyel ekipmanlarda arızalara neden olabilir. Bu nedenle, korozyon kontrolü ve önlenmesi, endüstride önemli bir konudur.

Korozyonun Ekonomik Etkileri
Korozyon, malzemelerin hasar görmesine, bozulmasına ve işlevselliğini kaybetmesine neden olduğu için maddi zarara yol açabilir. Özellikle endüstriyel sektörlerde kullanılan büyük ve pahalı ekipmanlar, korozyon nedeniyle büyük ölçüde zarar görebilirler.

Korozyonun en önemli ekonomik zararları

  1. Tamir ve bakım maliyetleri: Korozyon nedeniyle hasar gören malzemelerin onarımı ve bakımı için yüksek maliyetler gerekebilir. Ekipmanların tamir edilmesi veya değiştirilmesi, zaman ve iş gücü gerektirir ve bu da maddi kayıplara neden olabilir.
  2. Ekipman kaybı: Korozyon nedeniyle hasar gören ekipmanlar, kullanılamaz hale gelebilir ve bu da işletmelerin faaliyetlerini durdurmasına veya geciktirmesine neden olabilir. Bu, müşteri kaybına, üretim kaybına ve gelir kaybına yol açabilir.
  3. Maliyetli yenileme işlemleri: Korozyonun ilerlemesi ve kontrolsüz kalması durumunda, hasar gören malzemelerin tamamen yenilenmesi gerekebilir. Bu, yüksek maliyetli bir işlem olabilir ve işletmelerin finansal durumunu olumsuz etkileyebilir.
  4. Çevre zararı: Korozyon nedeniyle hasar gören ekipmanlar, kimyasal maddelerin çevreye yayılmasına neden olabilir ve çevre kirliliği oluşabilir. Bu da çevre yasaları ve düzenlemeleri nedeniyle yüksek para cezaları ve maddi kayıplara yol açabilir.

Gömülü Metal Korozyonu

Neden Korozyon Oluşur?
Gömülmüş olan her çelik yapı (örneğin borular, çelik yapılar, betonarme yapı çelik donatıları vb.) içinde bulunduğu ortamı elektrolid olarak algılar. Çelik yapıdan elektrolit ortama elektrokimyasal olarak elektron akışı zamanla korozyona sebeb olur.

Korozyon yapıların güvenliği ve dayanıklılığı için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Gömülü yapıların korozyona uğramasının ana sebepleri şunlardır:

  • Toprak içerisinde korozyon:
    Saflaştırılmış, işlenmiş olan çelik (tank, boru, profil, çubuk, vb.) doğadaki ilk haline dönüş eğilimindedir. Doğal ortamda kadotik koruması yapılmamış çelik yapıda korozyon hızı kaplama drienci, toprak resistivitesi, nem yoğunluğu, pH derecesine bağlı olarak değişir.
  • Tuzlu su içerisinde korozyon:
    Deniz suyu veya tuzlu su güçlü bir elektrolittir. Tuzlu su gömülü yapıların korozyonuna neden olan önemli bir faktördür. En kritik korozyon tuzlu su ile atmosferin gelgit ve dalgalar ile sürekli yer değiştirdiği alanda meydana gelir. Tuzlu su ayrıca metal yapıların üzerindeki koruyucu tabaka ve kaplamaları çözülmesine neden olabilir, böylece korozyon hızını artırır.

İç Korozyon

Neden İç Korozyon Oluşur?
Boru, tank, tüp gibi iç yüzeyinde sıvı veya gaz taşıyan çelik yapılarda meydana gelen korozyon türüdür. Çelik yapının iç kısmında oluşan korozyon, zamanla çeliğin iç duvarından et kalınlığını incelterek delinmesine veya patlamasına neden olabilir. Bu nedenle, iç korozyon kontrol edilmezse, çelik yapının ömrü kısalabilir ve maddi zarara yol açabilir.

Çelik iç korozyonu, çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bunlar arasında boru içinde dolaşan sıvıların kimyasal bileşimi, sıcaklığı, akış hızı, pH seviyesi ve oksijen konsantrasyonu gibi çevresel faktörler yer alır. Boru duvarında oluşabilecek çukurlaşma kaynaklı zayıflama etkisiyle düşük basınçta sızdırmazlık özelliği kaybolur. Yüksek basınçlarda ise patlamaya sebep olabilir.

Çelik iç korozyonunu önlemek veya kontrol altına almak için, düzenli bakım ve temizlik yapılması önemlidir. Boruların düzenli olarak temizlenmesi, iç yüzeylerinin koruyucu kaplamalarla kaplanması ve boru içinde dolaşan sıvıların pH seviyesinin kontrol altında tutulması gerekir. Çelik yapı içine korozyon inhibitörleri eklenmesi gibi alternatif yöntemler ile korozyon hızı düşürülse de katodik koruma çelik iç korozyonu için etkili ve kesin çözüm olarak kullanılmaktadır.

AC Korozyon

AC Korozyon gömülü çelik yapıların kütlesinde yabancı yapı teması, yeraltı eşleşmesi yada enerji nakil hatlaranın oluşturduğu enterferansın sebep olduğu ve çelik yapıların ömürlerini kısaltan çelik yapının kütlesine önemli ölçüde zarar veren faktördür. Çelik yapı üzerindeki AC enterferans insan ve çevre sağlığını etkileyecek boyutlara ulaştığı durumlar da gözlemleniyor. Çelik yapılarda AC enterferansın kabul edilebilir düzeyin üzerinde bulunması en az katodik koruma bulunmaması kadar çelik yapının kütlesine zarar verir. AC Enterferans kaynağı belirlenip saha keşfi ile etkin topraklama ve gerekli kompenantların seçimi ile projelendirilmesi yapılıp uygulanır. Ölçüm sonuçlarının gerekli standarları karşılaması ile proje kapanır.


Katodik koruma sistemini tasarlama ve test aşamasında aşağıdaki etkenler dikkate alınır.

  1. Katodik koruma sisteminin gerekli akımı üretemeyip gömülü yapının potansiyelini yükseltememesi
  2. Kaplama yöntemi, ve kaplama hasarları
  3. Metalin gömüldüğü zeminin elektriksel emiliminin farklı olması, (resistivite)
  4. PH değerleri
  5. Redox değerleri
  6. Gömülü yabancı yapı etkileri
  7. DC enterferans
  8. AC enterferans
  9. Telurik akım

Sağlıklı çalışan bir katodik koruma sistemi yukarıdaki etkilere karşı önlemleri alınmış, (TSE) TS EN 12954:2009 standardına göre saha etüdü yapılarak projelendirilmiş, en az 20 yıl süresince hizmet verecek kalitede imalatı tamamlanmış, sahadan alınan son ölçümler ile izlemesi yapılmış ve ilgili standarda uygunluğu periyodik olarak yılda iki kez kontrol edilmelidir.

Atmosferik Korozyon

Çeliğin atmosfer içindeki korozyon hızı gömülü korozyon hızına göre kıyaslanamayacak kadar düşük olmasına rağmen, kullanım alanlarının geniş olması nedeniyle korozyon içindeki payı gömülü yapıların toplam payına yakındır. Atmosferik korozyon uygun yüzey raspası ile çelik yapının tamamı temiz bir şekilde ortaya çıktıktan sonra çevre şartlarına uygun özelliklerde belirlenmiş kaplama katmanları ile uzun ömürlü çözüm oluşturulur.